To κίνημα των Ροδοσταύρων

«Άνθος του Σταυρού, αγνή μήτρα που ανθίζει
και καλύπτει κάθε άλλη επάνθιση.
Ιερό Ρόδο, Μαρία»
Από τη λιτανεία του Loreto

Ο τάφος του μυθικού Christian Rosenkreuz

Ο Ροδοσταυρισμός είναι ιδιότητα και κατάκτηση. Η Ροδοσταυρική φιλοσοφία αναφέρεται στον Ανώτερο εαυτό. Η συνειδητότητα του Ανθρώπου στην οποία εστιάζεται, ζει στον Θείο κόσμο. Ροδόσταυρος είναι ο Άνθρωπος εκείνος στου οποίου την καρδιά ανατέλλει ο Λόγος!

Ο Λόγος του Θεού είναι η έκφρασή Του, όπως ο Λόγος μας είναι η έκφρασή μας. Ο Λόγος του ανθρώπου είναι η ιδιότητα που τον κάνει να ξεχωρίζει από τα ζώα, και η σημαντικότερη απόδειξη ότι είναι ον πνευματικό. Ορθός Λόγος είναι ο Λόγος που συντονίζεται με τον Θείο Λόγο, δηλαδή την έκφραση του Θεού.

Από την δεκαετία του 1920 ήδη, η επίσημη επιστήμη είχε υποψιασθεί ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα πράγματα από όσα βλέπει το ανθρώπινο μάτι, αντιλαμβάνονται οι 5 αισθήσεις μας και από όσα μετρώνται στο εργαστήριο του επιστήμονα. Η επιθυμία για “λειτουργική” Γνώση της φυσικής δημιουργίας οδήγησε στην δημιουργία ενός κινήματος που είχε ξεκινήσει μεν κατά την Αρχαιότητα, έλαβε όμως πιο διακριτή μορφή με την μελέτη ενός κόσμου που συνδυάζει το πνεύμα με την ύλη. Ο Γιόχαν Βαλεντίν Αντρέ (1568-1614) ο Τομπίας Χες κι ο Κρίστοφ Μπεσόλντ (1577-1649) πιστεύοντας ότι είχε χαθεί η λίθος του ιδανικού πολιτισμού ξεκίνησαν για να την βρούν….

Με την «πτώση» του ανθρώπου, η Σοφία, μέσω του Νώε και των Πατριαρχών, πέρασε στον Ζωροάστρη, τους Χαλδαίους, τους Πέρσες και τους Αιγυπτίους και έφτασε μέχρι την Εβραϊκή Καμπαλά. Ο Χριστός με την έλευση της νέας εποχής Του, την εποχή της Αγάπης, πέρασε αυτή τη Γνώση στους Αποστόλους και στη σύγχρονη εποχή σε λίγους μεταξύ των οποίων ο Κορνήλιος Αγρίππας, ο Ιωάννης Ρώυχλιν, ο Μαρτσίλιο Φιτσίνο, ο Πίκο ντε λα Μιράντολα, ο Αιγίδιος Γκούντμαν κ.α., ενώ αργότερα οι Ροδόσταυροι έγιναν θεματοφύλακες αυτής της Παράδοσης.

Η Αρχαία Γνώση, τα Αρχαία Μυστήρια της Αιγύπτου, της Ελλάδας, τα Χαλδαϊκά και όλα τα Μυστήρια της Αρχαιότητας, ο Ερμητισμός, τα Ιερατικά Κολέγια των Αιγυπτίων, το Τάγμα των Αδελφών της Ανατολής, η Αλεξανδρινή Γνώση, οι γιοί της Χήρας (3ος αιώνας μ.Χ.). των οποίων εξέλιξη υπήρξαν αργότερα οι «Καθαροί» ή «Γνωστικοί», οι Αλβηγινοί, οι Συντεχνίες χάρτου, οι Ιππότες Ναΐτες, τα Βυζαντινά Σώματεία (4ος αιώνας μ.Χ.), οι Οπαδοί του Κάρολου του Μεγάλου, το Τάγμα του Σκολύμου της Σκωτίας (Εδιμβρούργο 1314), οι Τροβαδούροι ή Βάρδοι (11ος, 14ος αιώνας μ.Χ., Νότια Γαλλία, Ιταλία, Βόρεια Ισπανία) οι Οπαδοί του Ταλιέζιν (Ουαλία, 16ος αιώνας μ.Χ.), ο Κύκλος του Αρθούρου και των Ιπποτών της Στρογγυλής τραπέζης, οι Παυλικανοί, οι οπαδοί των έργων του Dante Allighieri, οι θιασώτες του θρύλου του Αγίου Δισκοπότηρου, το Τάγμα της Περικνημίδας, ο Ιλλουμινισμός (ο Εσωτερικός και Πνευματικός και όχι η κοινωνική οργάνωση), οι Αλχημιστές, ήσαν με τον έναν ή άλλο τρόπο Ροδοσταυρικές εκφράσεις που αργότερα βρήκαν την σύγχρονη έκφρασή τους στον Παραδοσιακό Τεκτονισμό και τον Μαρτινισμό.

Η ανθρωπότητα ήδη είχε μπεί στη διαδικασία αναζήτησης της πνευματικής της πορείας από τα πανάρχαια χρόνια, μέσα από τις κινήσεις που προαναφέρθηκαν. Ροδόσταυροι εμφανίζονται, ήδη, από την εποχή των Αποστόλων του Χριστού. Αποστολή τους ήταν να ενώσουν την Αρχαία Αιγυπτιακή-Ιουδαϊκή Μύηση του Ρόδου, διατηρημένη ήδη από τους Εσσαίους, με την Μύηση του Σταυρού, που ενσωμάτωσε την Διδασκαλία του Ιησού. Η Μυητική Παράδοση αναβαπτίσθηκε έτσι, μεταδιδόμενη στους πανάρχαιους πολιτισμούς των παραλίων της Μεσογείου.  Οι Μυήσεις των Ορφικών, Πυθαγορείων, των Δρυίδων, Ζωροαστρών, έως και την Ινδία βρήκαν την έκφρασή τους στο σύγχρονο κίνημα των Ροδοσταύρων. Ήδη από τον 10ο αιώνα είχαν παρουσιασθεί Τάγματα με Ροδοσταυρικό τίτλο. Το 1577 ιδρύθηκε η “Εταιρία των Αχωρίστων” (Orden der Unzertrennlichen) η οποία ενδεχομένως να υπήρξε ένα υπόδειγμα για την Ροδοσταυρική Αδελφότητα.

Ο Γνωστικισμός βρήκε την καταλληλότερη έκφρασή του μέσα από τον Ροδοσταυρισμό. Όλα σχεδόν τα σύγχρονα Γνωστικά κινήματα εμπεριέχουν την Ροδοσταυρική θεωρία και πράξη στις πρακτικές τους ενσωματώνοντας στον τίτλο τους την ένδειξη R+C.

Ο Ροδοσταυρισμός έγινε ένα κίνημα που εξακολούθησε την προϋπάρχουσα τάση για γενική μεταρρύθμιση του κόσμου και έδωσε νέα πνευματική ώθηση στη σκέψη της ανθρωπότητας. Ειδικά μάλιστα τον κόσμο της εποχής εκείνης, όπου οι θρησκευτικές διαμάχες διαδεχόντουσαν η μία την άλλη, η Εκκλησία είχε διεκδικήσει και κερδίσει πολιτική εξουσία, η φεουδαρχική αντίληψη καταπίεζε και ο άνθρωπος βρισκόταν στο επίκεντρο δύσκολων καταστάσεων από τη μία, αλλά με την εσώτερη ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει. Οι φωτισμένοι της εποχής εκείνης μιλούσαν ήδη για την έλευση μίας Νέας Εποχής.

Ουσιαστικά, μιλάμε για μία καθαρή και αγνή μορφή Ιλλουμινισμού, με την ετυμολογική έννοια του όρου που σημαίνει «Φώτιση».

Η «Fama Fraternitatis» το 1ο Ροδοσταυρικό κείμενο, ανέφερε επί λέξει: «ο κόσμος θα αφυπνισθεί από τον βαθύ του ύπνο και με ανοικτή καρδιά, ασκεπής και ανυπόδητος, θα προϋπαντήσει με χαρά τον ανατέλλονα Ήλιο»

Στο Βυζάντιο έχουμε αναφορές για Ροδοσταυρική παρουσία και μυητική δραστηριότητα, κατά την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου και νωρίτερα. Το Τάγμα των «Αδελφών της Ανατολής» υπήρξε μυητικό Τάγμα που συστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1090 υπό την αιγίδα του Αυτοκράτορα Αλεξίου Κομνηνού. Από το Τάγμα αυτό προήλθε μία μυστική και μυστικιστική Αδελφότητα, το Τάγμα των «Αγνώστων Φιλοσόφων». Στο Τάγμα αυτό είχαν προηγηθεί ο Ερρίκος Κούνρατ, ο Ερρίκος Σήθων ο κοσμοπολίτης, ο Σεντιβόγκιους, ο δούκας Σαξώνιος Κομνηνός και ο Ιάκωβος Μπαίμε. Σε αυτήν την Αδελφότητα, μυήθηκε ο Louis Claude de Saint Martin.   Τάγματα που έφεραν τον τίτλο του Rose+Croix, εμφανίσθηκαν κατά τον 14ο αιώνα, ως κληρονόμοι Κολεγίων Πυθαγορείων, Αιγυπτίων, Ινδουϊστών, Ευμολπιδών της Ελευσίνας, Βραχμάνων, Μάγων της Περσίας, Γυμνοσοφιστών της Αιθιοπίας και Αράβων. Στην Φλωρεντία κατά τον 17ο αιώνα υπήρξε ένα «Τάγμα των Μάγων», αποσχισμένο τους Αδελφούς R+C κατά τον 15ο αιώνα.

Σύμφωνα με τον Jean-Pierre Giudicelli de Cressac Bachelerie, Γάλλοι Ναΐτες που κατέφυγαν διωκόμενοι στην Αγγλία, όταν επέστρεψαν μέσω της νήσου Mull, ίδρυσαν στις 3 Δεκεμβρίου 1316 το Τάγμα των «Πρεσβυτέρων Αδελφών του Rose+Croix» ή «FAR+C».

Το μυστικό κίνημα των Ροδοσταύρων έκανε σιγά σιγά την εμφάνισή του με 3 μανιφέστα, ενώ το έπος «Parsifal» (13ος αιών) έδωσε μία πρώτη εικόνα των Ροδοσταυρικών μανιφέστων που θα κυκλοφορούσαν 4 αιώνες αργότερα.

Το 1614 περίπου κυκλοφόρησε το μανιφέστο «Fama Fraternitatis», μιας άγνωστης μέχρι τότε Αδελφότητας του Ρόδου και του Σταυρού. Λίγο αργότερα ακολούθησε το «Confessio Fraternitatis R+C» ή «Ομολογία της Αδελφότητας των Ροδοσταύρων». Το 1616 έκανε την εμφάνισή του άλλο ένα βιβλίο ανώνυμου συγγραφέα με τίτλο «Οι Χυμικοί Γάμοι του Κρίστιαν Ροζενκρόϋτς». Θεωρήθηκε ότι ανήκε στον Βαλεντίν Αντρέα ο οποίος βάσισε το έργο του στον γάμο του Φρειδερίκου του Ε’ Πρίγκηπα τη Ρηνανίας με την Ελισάβετ Στιούαρτ κόρη του Ιάκωβου του Α’ της Αγγλίας.

Η «Fama Fraternitatis» είχε την αξίωση να αποκαλύψει την ύπαρξη μιας Αδελφότητας η οποία είχε ιδρυθεί από τον Κρίστιαν Ροζενκρόϋτς ο οποίος είχε ζήσει τον 14ο και 15ο αιώνα και είχε αποκτήσει σοφία από τα ταξίδια του στην Ανατολή. Η πολύχρονη μυθική του παρουσία στο υλικό πεδίο ήταν σαφής υπαινιγμός στην Αλχημική διδασκασία με τη θεωρία του ελιξηρίου της ζωής, καθώς και στην ικανότητα θεραπείας. Η «Confessio Fraternitatis R+C» ή «Ομολογία της Αδελφότητας των Ροδοσταύρων» επανέλαβε το μήνυμα της Fama με μεγαλύτερη επιμονή, τονίζοντας την υπόσχεση μεταρρύθμισης του κόσμου, καυχώμενη για τη γνώση που κατείχε. Στο έργο «Ο Χυμικός Γάμος του Κρίστιαν Ροζενκρόϋτς» ο ίδιος ο Ροζενκρόϋτς περιγράφει τις εμπειρίες του από ένα γάμο ενός Βασιλιά και μιας Βασίλισσας. Ο γάμος εξελίσσεται σε σημαντική αλληγορική και συμβολική ιστορία αφού οι προσκεκλημένοι εξετάζονται για την αξία τους, μερικοί δε σκοτώνονται και ανασταίνονται με την βοήθεια μιας Αλχημικής διαδικασίας.

Το 1660 έχουμε την ίδρυση μιας εταιρίας με τίτλο «Αόρατο Κολέγιο των Ροδοσταύρων», το οποίο πήρε επίσημη μορφή και αποτέλεσε τον πρόδρομο της σημερινής Βασιλικής Εταιρίας του Λονδίνου.

Ο άνθρωπος ο οποίος έβαλε την Αλχημική σφραγίδα στον Ροδοσταυρισμό είναι ο Μιχαήλ Μάγιερ, Αλχημιστής και ιατρός από την εποχή του Παράκελσου.

Υπήρχε η φήμη ότι οι Ροδόσταυροι κατείχαν το Αλχημικό μυστικό της παρασκευής χρυσού. Πιθανόν ναι, όμως ο μετασχηματισμός σε χρυσό, στον Εσωτερισμό δεν αφορούσε ποτέ απλά την ύλη αλλά αναλογικά τον πνευματικό μετασχηματισμό του ανθρώπου, και όλες οι «υλικές» προσπάθειες λειτουργούσαν με βάση τον «νόμο της αναλογίας».

Ο Ροδοσταυρισμός, ως σχετικά σύγχρονος Εσωτεριστικός θεσμός άντλησε το έργο του και τις διδασκαλίες του από:

  • τον Γνωστικισμό
  • τον Ερμητισμό και
  • την Δυτική εσωτερική ανεξάντλητη παράδοση, τις αξίες, τις γνώσεις και τα ιδανικά, με τα οποία προσδοκά, να ανοίξει τον δρόμο για την Μυητική πραγμάτωση.

Ο Ροδοσταυρισμός αποτελεί γενικότερο τρόπο σκέψης της οποίας οι ρίζες του μας πηγαίνουν στην Αρχαιότητα. Αναπτύχθηκε σε ένα περιβάλλον εσωτερικής αναζήτησης της ανθρωπότητας που ξεκίνησε με τον Γνωστικισμό και τον Ερμητισμό. Μαζί με την Καμπαλά, την Αλχημεία, την Αστρολογία και άλλες εσωτερικές επιστήμες αποτέλεσε την ραχοκοκαλιά της αναζήτησης του Θεού μέσα στον άνθρωπο. Δεν είναι θρησκευτική ούτε πολιτική οργάνωση, αλλά ο θεματοφύλακας της Μυσταγωγικής Παράδοσης. Ως θεσμός εισήγαγε τις βασικές του αρχές στους πρόδρομους του Ελευθεροτεκτονισμού, ασχέτως του εάν ο τελευταίος δεν διατήρησε όσο θα έπρεπε και σε όλες του τις μορφές στα περισσότερα Τάγματα τον Μυσταγωγικό του χαρακτήρα. Σήμερα υπάρχουν λίγοι δυστυχώς Τεκτονικοί Οργανισμοί οι οποίοι διατηρούν τις βασικές αρχές της Μυσταγωγικής Παράδοσης. Επηρέασε δε τους βασικούς εμπνευστές του Μαρτινισμού.

Κάποια στιγμή ιστορικά εμφανίσθηκε ένα κίνημα «Χρυσού Ρόδου και Σταυρού» ως παρακλάδι ή εξέλιξη του Ροδοσταυρισμού, αλλά οι πληροφορίες που έχουν απομείνει είναι ελάχιστες. Πιθανόν να υπήρξε διαβάθμιση του «Τάγματος των Αχωρίστων». Πάντως ο Φρειδερίκος Γουλιέλμος Β’ της Αυστρίας είχε γίνει δεκτός την Αδελφότητα του Χρυσού Ροδόσταυρου το 1781. Η κίνηση αυτή υιοθέτησε συντηρητικές γενικά απόψεις και κάποιο διάστημα έδειξε ιδιαίτερη κλίση στην Αλχημεία, ενώ είχε Τεκτονικές επιρροές. Βασικό βιβλίο διδασκαλίας τους υπήρξε το «Μαγικό-Καμπαλιστικό Θεολογικό έργο» του Γεωργίου Φον Βέλλινγκ. Κατά τα τελευταία έτη της ύπαρξής του, συμπεριέλαβε στα μέλη του τον Φρειδερίκο Γουλιέλμο της Πρωσσίας, ο οποίος θεραπεύθηκε στην ασθένειά του από τον Ροδόσταυρο Μπισοφσβέρντερ. Η απαγόρευση της Αλχημείας το 1785, έδωσε την χαριστική βολή στο Τάγμα του Χρυσού Ροδόσταυρου. Αργότερα η Ροδοσταυρική κίνηση αναβίωσε. Μία τέτοια αναβίωση έλαβε χώρα με την ίδρυση της «Ροδοσταυρικής Εταιρίας» (SRIA) στην Αγγλία το 1860 αλλά και ενός Τάγματος από τους Στανισλάς ντε Γκουαϊτά και Ιωσήφ Πελαντάν.

Αργότερα ο Ιωσήφ Πελαντάν δημιούργησε το «Τάγμα του Καθολικού Ροδόσταυρου». Έγινε δε γνωστός με τα «Σαλόνια του Ρόδου και του Σταυρού» όπου οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες συνδεόντουσαν με τον Εσωτερισμό. Την ίδια εποχή έχουμε την εμφάνιση του Τάγματος της «Χρυσής Αυγής» από τους Μάδερς και Γουέστκοττ, όπου μετά τον 4ο βαθμό τα μέλη εισέρχονται στον εσώτερο κύκλο του «Τάγματος του Ρουμπινένιου Ρόδου και Σταυρού».

Η Εταιρία των «Αγνώστων Φιλοσόφων» ή αλλιώς «Εταιρία των Κοσμοπολιτών» και οι «Εκλεκτοί Κοέν» (Ιππότες Εκλεκτοί Ιερείς του Σύμπαντος) του Μαρτίνες ντε Πασκουαλλύ διατήρησαν τις Ροδοσταυρικές δοξασίες και από αυτές τις οργανώσεις προήλθε αργότερα ο «Μαρτινισμός». Έτσι συνοπτικά, ο Παραδοσιακός Τεκτονισμός και ο Μαρτινισμός διατηρούν τις Ροδοσταυρικές Δοξασίες.

Ο διορισμός του Marco Egidio Allegri (Flamelicus) ως Κυρίαρχου Μεγάλου Διδασκάλου του Μαρτινιστικού Τάγματος του προερχομένου από την απευθείας διαδοχή του Gerard Encausse (Papus), έγινε (στις 27 Δεκεμβρίου του 1945) από το Ύπατο Συμβούλιό του μαζί με εννέα Αδελφούς του «Αληθούς Χρυσού Ρόδου+Σταυρού».

Στόχος του Ροδοσταυρισμού είναι η πνευματική εξέλιξη της ανθρωπότητας μέσα από την ανάπτυξη όλων των δυνατοτήτων του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Έχει ως σκοπό του να δώσει τη δυνατότητα σε κάθε άνθρωπο να ζήσει σε αρμονία με τις δημιουργικές, κοσμικές δυνάμεις επιτυγχάνοντας υγεία, ευτυχία και γαλήνη.

Όπως αναφέρει ο Gastone Ventura στο βιβλίο του “Όλοι οι άνθρωποι του Μαρτινισμού” : «Εάν Ροδόσταυροι είναι οι επιτυχόντες την “μυητική πραγμάτωση” και την “μυητική επανενσωμάτωση”, αυτοί δεν έχουν ανάγκη να συνταχθούν σε ανθρώπινα Τάγματα ή Αδελφότητες.»

Στα Ροδοσταυρικά Μανιφέστα τού 1611 αναφέρεται ρητώς ότι «έργο μας είναι η θεραπεία ασθενών, και μάλιστα δωρεάν». Η ρητή αυτή δήλωση δίνει ένα στίγμα και μία συνθήκη, που κανένα από τα νεώτερα, αυτοαποκαλούμενα «Ροδοσταυρικά» τάγματα δεν πληροί. Στο επίπεδο στο οποίο νοείται ο αληθής Ροδοσταυρισμός, δεν υφίσταται δομημένος οργανισμός – κάποιο τάγμα, δηλαδή – το οποίο να λειτουργεί κατά τον γνωστό, «ταγματικό» τρόπο, με κανονισμούς, τυπικά συνεδριάσεων, διδασκαλίες κλπ.

Στον αληθινό Ροδοσταυρισμό ο κάθε Μύστης εργάζεται μόνος, τελώντας θεραπείες «μέσα σ’ αυτό το απέραντο νοσοκομείο τού κόσμου» (η έκφραση αυτή είναι του Ερρίκου Κούνρατ).

Εφόσον «Ροδόσταυρος» σημαίνει τον Μεμυημένο ο οποίος έχει επιτύχει επαρκώς την πνευματική του πραγμάτωση, για να μπορεί να θεωρείται Μύστης, αυτή η ιδιότητα προϋποθέτει την ύπαρξη μίας οδού πνευματικής μεν, αλλά πρακτικής, η οποία οδηγεί ασφαλώς τον άνθρωπο στον πνευματικό του στόχο, και μάλιστα άμεσα. Δεν έχει κανένα νόημα να δαπανήσει κάποιος μίαν ολόκληρη ζωή για να φθάσει κάπου, και μετά να μην έχει ούτε τον χρόνο ούτε τις δυνάμεις να αναλάβει το πνευματικό του λειτούργημα…

Το Ροδοσταυρικό έμβλημα αποτελείται από έναν σταυρό και ένα κόκκινο ρόδο. Η οριζόντια γραμμή είναι η ζωή μας, η κάθετη είναι η μύησή μας που έρχεται εκ των άνω. Εκεί που αυτά συναντώνται, εκεί ανθίζει το κόκκινο ρόδο. Κόκκινο διότι είναι το χρώμα του πυρός, του μόνου αυτόφωτου εκ των 4 στοιχείων. Ρόδο διότι είναι το άνθος που συμβολικά με τα πέταλά του καλύπτει όλη την ανθρωπότητα. Συμβολικά είναι και ο Επανορθωτής Ι.Χ. στον σταυρό της Θυσίας. Συμβολικά επίσης θεωρείται ότι είναι η Μαρία (ρόδο) και ο Χριστός (σταυρός).